dr_strusMięśniaki macicy mogą być wyłączną przyczyną niepłodności u 2-3% kobiet na całym świecie. Te cyfry na pierwszy rzut oka nie są spektakularne, jednak biorąc pod uwagę, że na świecie jest ok. 4 mld kobiet, to problem niepłodności wynikającej z obecności mięśniaków macicy może dotyczyć aż 80 – 120 mln kobiet na świecie!
Jak mięśniaki macicy mogą prowadzić do niepłodności i/lub poronień nawracających?
- Zaburzenia w budowie endometrium i/lub zniekształcenia jamy macicy = zmniejszony potencjał powodzenia implantacji zarodka.
- Niedokrwienie endometrium oraz miometrium może spowodować zaburzenia kurczliwości macicy oraz implantacji.
- Zmieniona kurczliwość miometrium może powodować zaburzenia postępu nasienia w drogach rodnych.
- Przewlekły stan zapalny endometrium może wpłynąć niekorzystnie na proces implantacji (m.in. w pobliżu mięśniaka)
- Odchylenia w budowie, a tym samym niedrożność ujścia jajowodów.
- Zaburzenia w obrębie jajników i jajowodów – utrudniają komórce jajowej przemieszczenie się podczas owulacji
Diagnostyka mięśniaków macicy wg wytycznych ESHRE 2017
- Każda kobieta borykająca się z problemem poronień nawracających powinna mieć wykonaną ocenę budowy macicy!
- USG transwaginalne 3D ma najwyższą czułość oraz swoistość w diagnostyce
- SHG może być użyte, aby ocenić morfologię macicy, kiedy USG 3D transwaginalne nie jest dostępne lub kiedy musi być sprawdzona drożność jajowodów.
- MRI nie jest zalecane jako badanie pierwszego wyboru do oceny malformacji macicy u kobiet z problemem poronień nawracających, ale może zostać użyte kiedy USG 3D przezpochwowe nie jest dostępne.
LECZENIE:
- PACJENTKA BEZ OBJAWÓW KLINICZNYCH:
Zależne od planów reprodukcyjnych pacjentki – czy pacjentka planuje zajść w ciążę?
- PACJENTKA Z OBJAWAMI KLINICZNYMI:
- LEKI: analogi hormonów uwalniających gonadotropiny, selektywny modulator receptora progesteronowego, progestyny, system wewnątrzmaciczny lewonogestrelu, antykoncepcja doustna, danazol
- INNE: embolizacja tętnicy macicznej, Naprowadzana przy pomocy rezonansu magnetycznego zogniskowana ultrasonografia
- LECZENIE CHIRURGICZNE: miomektomia (laparoskopowo, histeroskopowo, laparotomia lub kombinacja tych metod), histerektomia, (w leczeniu mięśniaków podśluzówkowych macicy histeroskopowa miomektomia jest złotym standardem).
Również – powinna zostać rozważona chirurgiczna korekcja istotnych defektów jamy macicy!
Warto jednak zaznaczyć, że wg wielu badań naukowych kobiety posiadające mięśniaki macicy o średnicy równej bądź większej niż 4 cm mają znacząco niższy wskaźnik żywych urodzeń w porównaniu do kobiet z mniejszymi mięśniakami lub kobiet zdrowych!
Meta-analiza oceniająca aż 23 badania naukowe, pokazuje znaczący spadek liczby ciąż oraz implantacji zakończonych powodzeniem w wyniku obecności mięśniaków, w szczególności – mięśniaków podśluzówkowych i/lub śródściennych mięśniaków zniekształcających światło jamy macicy!
Epidemiologia POLIPÓW ENDOMETRIUM:
- 7.8 – 34.9% populacji żeńskiej na świecie
- pacjentki borykające się z problemem niepłodności w wyniku polipów endometrium to nawet do 32%!
- rozpowszechnienie polipów endometrialnych wśród kobiet w wieku reprodukcyjnym z zaburzonym krwawieniem z dróg rodnych: 20 – 40%
- Ryzyko zezłośliwienia polipów: 0.1 – 12.9%
Diagnostyka polipów endometrium:
W pierwszej kolejności wykonujemy diagnostykę obrazową:
- USG 2D: czułość 86%, swoistość 94%
- USG 3D: czułość 100%, swoistość 71-91%
Histeroskopia jest uważana za złoty standard w diagnostyce i leczeniu polipów endometrium.
LECZENIE:
- polipy u pacjentek bez objawów klinicznych, rozmiar < 1 cm: leczenie zachowawcze, obserwacja z regularnymi wizytami kontrolnymi u ginekologa
- ~ 25% polipów endometrium może samoistnie, spontanicznie ulec regresji w przeciągu ok. 12 miesięcy (dotyczy to mniejszych polipów, o średnicy < 1 cm)
Niestety, wciąż nie mamy ogólnoświatowego konsensusu wiążącego mięśniaki macicy z problemem poronień nawracających. Mam nadzieję, że wraz z postępem nauki i wiedzy szybko się to zmieni, abyśmy mogli jak najskuteczniej pomagać naszym pacjentom 🙂
dr_strus
Magdalena Januszczak
