😷 Astma jest najczęstszą chorobą układu oddechowego wikłającą ciążę i pomimo postępu w leczeniu – wciąż pozostaje chorobą wysokiego ryzyka. Astma podczas ciąży budzi wiele obaw – zmiany fizjologiczne w organizmie kobiety i stosowane leki mogą w różnym stopniu wpływać na kontrolę astmy, a poziom kontroli astmy w dużej mierze przekłada się na częstość występowania powikłań okołoporodowych.
🤰🏻 Na całym świecie astma dotyka od 2% do 13% ciężarnych.
🤔 Co możemy zrobić, aby jak najlepiej kontrolować astmę podczas ciąży i zmniejszyć ryzyko zaostrzeń, a tym samym – niebezpiecznych dla matki i dziecka powikłań?
🔸 Miesięczna ocena kontroli astmy przy użyciu obiektywnych miar
- Ustrukturyzowany wywiad dotyczący astmy przy użyciu zwalidowanego kwestionariusza (np. ACQ, ACT, GINA)
- Monitorowanie czynności płuc ciężarnej za pomocą spirometrii lub szczytowego przepływu wydechowego
- Monitorowanie rozwoju płodu
🔸 Edukacja pacjenta
- Edukacja przedkoncepcyjna dla wszystkich kobiet chorych na astmę w wieku rozrodczym
- Nauka prawidłowej techniki inhalacji
- Pisemny plan działania na astmę
- W szczególności należy zwrócić uwagę na czynniki teratogenne i ryzyko zaprzestania leczenia pacjentki
🔸 Unikanie czynników środowiskowych zaostrzających przebieg astmy
🔸 Leczenie chorób współistniejących
🔸 Farmakologiczne leczenie astmy
🤰🏻 Astma nie stanowi przeciwwskazania do porodu naturalnego, o ile jest dobrze kontrolowana. Ważne jest, aby zespół medyczny wiedział o astmie pacjentki, by monitorować jej stan podczas porodu. W rzadkich przypadkach, gdy astma jest ciężka i niekontrolowana, cesarskie cięcie może być zalecane, aby uniknąć trudności związanych z oddychaniem w trakcie porodu.
🤱 Karmienie piersią jest możliwe i bezpieczne dla kobiet z astmą. Większość leków stosowanych w leczeniu astmy wchodzi w mleko matki w bardzo małych ilościach, które są uznawane za bezpieczne dla niemowlęcia. Warto skonsultować się z lekarzem w sprawie najlepszych leków, które można kontynuować w trakcie karmienia.
🤰🏻 Skuteczne leczenie astmy w czasie ciąży daje możliwość pozytywnego wpływu na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka. Zła kontrola astmy, szczególnie na początku ciąży, powoduje szereg powikłań okołoporodowych m.in. patologie łożyska, hipotrofię płodu itd. Wszechstronną edukację, modyfikację czynników środowiskowych i dostosowywanie dawki leków na astmę należy najlepiej rozpocząć jeszcze przed poczęciem u wszystkich kobiet chorych na astmę w wieku rozrodczym.
REFERENCJE:
- Wang H, Li N, Huang H. Asthma in Pregnancy: Pathophysiology, Diagnosis, Whole-Course Management, and Medication Safety. Can Respir J. 2020 Feb 22;2020:9046842. doi: 10.1155/2020/9046842. PMID: 32184907; PMCID: PMC7060439.
- Bonham CA, Patterson KC, Strek ME. Asthma Outcomes and Management During Pregnancy. Chest. 2018 Feb;153(2):515-527. doi: 10.1016/j.chest.2017.08.029. Epub 2017 Sep 1. PMID: 28867295; PMCID: PMC5815874.
- https://www.mp.pl/pacjent/astma/wszystkooastmie/ciaza/49675,leczenie-astmy-u-ciezarnych