“PANIE DOKTORZE, KIEDY WYWOŁUJEMY PORÓD?” Małe dziecko – hipotrofia płodu

🤔 Określenie “hipotrofia płodu” odnosi się do płodów, których masa znajduje się poniżej 10. centyla w odniesieniu do wieku ciążowego.

Do tej grupy zaliczają się:

1️⃣ Płody zbyt małe w stosunku do wieku ciążowego (SGA, small for gestational age): zdrowe, konstytucjonalnie małe płody, których masa i długość ciała warunkowane są genetycznie;

2️⃣ Płody, w przypadku których możemy mówić o wewnątrzmacicznym zahamowaniu wzrastania płodu (IUGR, intrauterine growth restriction): z przyczyn patologicznych nie wykorzystały swojego potencjału wzrastania.

❗Ryzyko śmierci okołoporodowej dla dziecka o masie urodzeniowej < 10. centyla jest 2-krotnie większe w stosunku do noworodka o prawidłowej masie ciała.

W grupie płodów SGA w odróżnieniu od płodów z grupy IUGR nie obserwuje się zwiększonego ryzyka zgonu wewnątrzmacicznego czy nieprawidłowości hemodynamicznych. Około 10% przypadków umieralności okołoporodowej jest konsekwencją IUGR.

👨🏻‍⚕️ Postępowanie położnicze w przypadku podejrzenia zaburzeń wzrastania płodu wiąże się z potwierdzeniem wieku ciążowego na podstawie pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL) wykonanego w I trymestrze ciąży lub wymiaru poprzecznego móżdżku w II trymestrze (gdy pomiar CRL jest niedostępny).

W seryjnych pomiarach USG przeprowadzanych w odstępach co 2 tygodnie, należy określić potencjał wzrastania płodu i ocenić przepływy naczyniowe. W przypadku potwierdzenia nieprawidłowości i rozpoznania IUGR należy skierować pacjentkę do ośrodka o III stopniu referencyjności!

Dobrostan płodu należy monitorować za pomocą:

• badań dopplerowskich tętnicy pępowinowej, środkowej mózgu, przewodu żylnego oraz
• badania KTG w celu wczesnego rozpoznania cech dekompensacji płodu

👉🏻 Z uwagi na brak metod leczenia IUGR jedynym skutecznym postępowaniem wpływającym na przebieg tej jednostki chorobowej jest zakończenie ciąży. Do zakończenia ciąży powinno dojść wtedy, gdy ryzyko śmierci lub uszkodzenia płodu wynikające z dalszego przebywania w łonie matki jest wyższe niż ryzyko powikłań wynikających z wcześniactwa.

👉🏻 Zgodnie z wynikami badań zakończenie ciąży w przypadku płodu z SGA bez współistniejących patologii powinno być proponowane w terminie porodu.

👉🏻 Indukcja porodu przy rozpoznaniu IUGR przed 34. tygodniem nie jest zalecana ze względu na wysokie ryzyko powikłań związanych z wcześniactwem, o ile nie występują zagrożenia życia płodu.

👉🏻 Indukcja porodu przy rozpoznaniu IUGR pomiędzy 34. a 36. tygodniem nie jest zalecana ze względu na ryzyko powikłań związanych z późnym wcześniactwem, o ile nie występują zagrożenia życia płodu.

❗W ciążach powikłanych IUGR bez objawów dekompensacji w badaniu dopplerowskim należy zastosować postępowanie wyczekujące do 37. tygodnia.

👉🏻 W ciążach z rozpoznanym IUGR bez objawów zagrożenia życia płodu zaleca się indukcję porodu po ukończeniu 37. tygodnia ze względu na zwiększone ryzyko obumarcia wewnątrzmacicznego płodu.