dr_strusPanie Doktorze nie mam miesiączki od (tu wstaw dowolną liczbę) miesięcy, co zrobić?
Proszę tu jest recepta, miesiączka pojawi się w trakcie przyjmowania tego leku.
W dwóch zdaniach opowiedziałem wam jedną z najczęstszych historii gabinetów ginekologicznych, czy postępowanie ograniczone do wypisania leku, który pewnie nawet u mnie wywołał by miesiączkę jest właściwe? i tak i nie…
Żyjemy w czasach gdzie szeroko promuje się uprawianie sportu i bardzo dobrze! Nie mamy wątpliwości co do panującej obecnie epidemii otyłości i niestety nie dotyczy ona tylko dorosłych. Sport i prawidłowe nawyki żywieniowe to najlepsze i najskuteczniejsze leczenie.
Jednak nie możemy zapominać, że w pewnych zupełnie wyjątkowych sytuacjach intensywne ćwiczenia fizyczne i wyczynowe uprawianie sportu mogą pociągać za sobą niekorzystne dla zdrowia skutki uboczne.
Brak miesiączki związany z intensywnym wysiłkiem fizycznym dotyczy głównie kobiet trenujących dyscypliny wymagające od nich niskiej masy ciała, takie jak lekkoatletyka, łyżwiarstwo czy balet. W ostatnich latach co raz częściej dotyka również kobiety uprawiające sport rekreacyjnie.
Oprócz odpowiednio zebranego wywiadu obejmującego wszystkie sfery życia (szczególnie kaloryczność diety, zawartość tłuszczów w diecie, ilość i intensywność treningów oraz czas ich trwania) w rozpoznaniu możemy posiłkować się wynikami podstawowych badań hormonalnych. Ze względu na aktywację osi podwzgórze-przysadka-nadnercza w wynikach badań obserwuje się zwiększenie stężenia we krwi androgenów, szczególnie DHEA-S.
Leczenie braku miesiączki powinno przede wszystkim uwzględniać modyfikację stylu życia. Wskazana jest suplementacja wapniem i witaminą D. U kobiet, u których rozpoznano brak miesiączki spowodowany uprawianiem sportu, wskazane jest wywołanie miesiączkowania i pobudzenie przyrostu kości. Nie powinno się jednak prowadzić leczenia hormonalnego w celu uzyskania regularnych cykli miesiączkowych wówczas, gdy pacjentka traci masę ciała, nie przyjmuję odpowiednio kalorycznych posiłków a przede wszystkim nie rozumie istoty problemu. Często leczenie będzie wymagało uzupełnienia o terapię poznawczo-behawioralną czy wykorzystanie technik relaksacji.
Podsumowując wypisanie recepty u nieświadomej problemu pacjentki jest rozwiązaniem, krótko terminowym nie niosącym żadnych daleko idących korzyści dla jej stanu zdrowia. Dopiero szczegółowo zebrany wywiad, wykonane i prawidłowo zinterpretowane badania hormonalne oraz przede wszystkim współpraca na linii pacjentka-lekarz-trener-dietetyk-psycholog przyniesie spodziewane korzyści i uchroni wiele młodych sportsmenek przed problemami w przyszłości.
dr_strus
Magdalena Januszczak
