Rekomenduje się, aby do diagnostyki PCOS stosować zmodyfikowane kryteria Rotterdamskie. PCOS u dorosłej kobiety może być zdiagnozowany, jeżeli obecne są przynajmniej 2 z wymienionych:
- zaburzenia owulacji
- kliniczny i/lub biochemiczny hiperandrogenizm
- w USG: policystyczna morfologia jajników lub podniesiony poziom AMH
- Zaburzenia owulacji
Jest jednym z podstawowych kryteriów rozpoznania zespołu policystycznych jajników u dorosłej kobiety. Za nieregularne miesiączki uznaje się krwawienia częstsze niż 21 dni lub rzadsze niż 35 dni lub mniej niż 8 cyklu w roku. Takie zaburzenia oceniamy dopiero po 3 latach od wystąpienia pierwszej miesiączki.
- Biochemiczny hiperandrogenizm
Biochemiczny hiperandrogenizm to podwyższony poziom całkowitego lub wolnego testosteronu, mierzony testami wysokiej jakości. Zalecane jest również wykorzystanie wskaźnika wolnych androgenów (FAI) do oceny biochemicznego hiperandrogenizmu. Androstendion (ANSD) i siarczan dehydroepiandrosteronu (DHEA-S) mogą być brane pod uwagę, ale nie są zalecane.
- Kliniczny hiperandrogenizm
Do oceny powinno się używać zmodyfikowanej skali Ferrimana-Gallwey’a. Próg uznawany za “nieprawidłowy” może wahać się w zależności od populacji pacjentek od ≥4 do ≥8.
Trądzik oraz łysienie androgenowe występują bardzo często u pacjentek z PCOS, jednak aktualne dane nie popierają ich użycia jako wiarygodnego markera diagnostycznego w PCOS.
- Nieprawidłowa morfologia jajników
Wielotorbielowatość jajników (PCOM) powinna być definiowana jako ≥20 pęcherzyków przypadających na 1 jajnik i/lub objętość jajnika wynosząca ≥10 cm3/jajnik.
- Podwyższony poziom AMH
Poziom AMH można wykorzystać w diagnostyce PCOS u dorosłych kobiet, należy ją jednak stosować zgodnie z algorytmem diagnostycznym zwracając uwagę, że u pacjentek z nieregularnymi cyklami miesiączkowymi i hiperandrogenizmem oznaczenie AMH nie jest konieczne do rozpoznania PCOS.
Koniecznie musimy zwrócić uwagę na zupełnie inne kryteria rozpoznania PCOS u nastolatek!
PCOS nie jest łatwą diagnozą zarówno dla lekarza, jak i dla pacjentki. Charakter PCOS, a także jego wpływ na dalsze zdrowie, w tym – zdrowie psychiczne oraz płodność pacjentki powodują, że cały proces diagnostyczny wymaga dokładności, cierpliwości oraz współpracy między pacjentką a lekarzem ginekologiem.