Magdalena JanuszczakMenopauza ma silny związek z osteoporozą, ponieważ w okresie menopauzy dochodzi do gwałtownego spadku poziomu estrogenów, hormonów, które odgrywają kluczową rolę w ochronie kości. Jaki mechanizm wiąże menopauzę z osteoporozą?
🦴 Rola estrogenów w zdrowiu kości:
Estrogeny, zwłaszcza u kobiet, wspomagają procesy budowy i utrzymania gęstości kości. Stymulują osteoblasty, czyli komórki odpowiedzialne za tworzenie nowej tkanki kostnej, oraz hamują aktywność osteoklastów, które odpowiadają za rozkład tkanki kostnej.
🦴 Spadek estrogenów po menopauzie:
W okresie menopauzy, jajniki przestają produkować duże ilości estrogenów, co prowadzi do zachwiania równowagi między procesami tworzenia a niszczenia kości. Osteoklasty stają się bardziej aktywne, co powoduje szybszą utratę masy kostnej.
🦴 Przyspieszone tempo utraty masy kostnej:
W ciągu pierwszych kilku lat po menopauzie kobiety mogą tracić nawet 2-5% masy kostnej rocznie. W efekcie kości stają się cieńsze i bardziej kruche, co zwiększa ryzyko osteoporozy, czyli choroby charakteryzującej się zmniejszeniem gęstości kości i zwiększoną podatnością na złamania.
🦴 Ryzyko złamań:
Utrata gęstości kości sprawia, że kobiety po menopauzie są bardziej narażone na złamania, zwłaszcza kręgów, biodra i nadgarstka. Złamania te mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, w tym utraty mobilności i długotrwałego bólu. Przynajmniej 1/3 kobiet w wieku 65 lat i starszych doświadcza co najmniej jednego upadku każdego roku, a ryzyko upadków i złamań wzrasta z wiekiem.
🦴 Profilaktyka osteoporozy po menopauzie.
Aby zmniejszyć ryzyko osteoporozy w okresie postmenopauzalnym, zaleca się:
🔸Dietę bogatą w wapń i witaminę D.
🔸Suplementacja probiotyków.
🔸Unikanie palenia wyrobów tytoniowych i zawierających nikotynę.
🔸Ograniczenie spożycia alkoholu.
🔸Regularną aktywność fizyczną, szczególnie ćwiczenia oporowe i obciążeniowe.
🔸W niektórych przypadkach, lekarze mogą zalecić hormonalną terapię zastępczą (HTZ), która ma na celu uzupełnienie braków estrogenów i wspomagać zdrowie kości.
🦴 Osteoporoza to przewlekła, postępująca i obecnie nieuleczalna choroba wymagająca leczenia przez całe życie. Leczenie osteoporozy powinno być zindywidualizowane, a następnie monitorowane i zmieniane w zależności od przebiegu choroby u pacjentki, ponieważ nie ma jednego uniwersalnego schematu terapeutycznego.
🦴 Postępowanie ukierunkowane na utrzymanie dobrego stanu kości u pacjentek obejmuje ocenę czynników ryzyka złamania, ograniczenie modyfikowalnych czynników ryzyka poprzez zmianę diety i stylu życia oraz zastosowanie leczenia farmakologicznego u osób ze znacznym ryzykiem osteoporozy lub złamania.
🦴 Podsumowując, menopauza prowadzi do spadku estrogenów, co powoduje przyspieszoną utratę masy kostnej i zwiększa ryzyko osteoporozy.
REFERENCJE:
- https://www.mp.pl/ginekologia/wytyczne/inne/306445,postepowanie-w-przypadku-osteoporozy-u-kobiet-po-menopauzie-stanowisko-north-american-menopause-society-2021
- https://podyplomie.pl/ginekologia/29129,menopauza?srsltid=AfmBOorEoWkncqXtehnM8NtC3pY_llJ1P0uF3kUmsw-8cdb4oLnufx8f
- Yong EL, Logan S. Menopausal osteoporosis: screening, prevention and treatment. Singapore Med J. 2021 Apr;62(4):159-166. doi: 10.11622/smedj.2021036. PMID: 33948669; PMCID: PMC8801823.
- Management of osteoporosis in postmenopausal women: the 2021 position statement of The North American Menopause Society. Menopause. 2021 Sep 1;28(9):973-997. doi: 10.1097/GME.0000000000001831. PMID: 34448749.
dr_strus
Magdalena Januszczak
