Temat zaburzeń płodności związanych z zespołem policystycznych jajników (PCOS) jest trudnym zagadnieniem klinicznym, wymaga holistycznego spojrzenia na zdrowie pacjentki. W dzisiejszym poście postaram się skupić na postępowaniu w przypadku, kiedy pacjentka borykająca się z PCOS – boryka się również z brakiem owulacji. Problem ten dotyczy około 15 – 25% pacjentek z PCOS u których występują zaburzenia płodności.
U kobiet z PCOS, planujących zajście w ciążę trzeba wziąć pod uwagę: ich masę ciała, wiek, ciśnienie krwi tętniczej, styl życia (aktywność fizyczną, używki, dietę etc.), suplementację. Należy zwrócić uwagę, że pacjentki z nadwagą lub otyłością wymagają większych dawek suplementów i witamin!
Postępowanie w przypadku PCOS, któremu towarzyszy brak owulacji opiera się na postawieniu diagnozy, przeprowadzeniu odpowiednich badań, optymalizacji stanu zdrowia pacjentki przed staraniami o zajście w ciążę zanim zostaną wdrożone odpowiednie metody leczenia. Upraszczając, pacjentka zgodnie z zaleceniami zmienia swój styl życia, a kiedy wszystkie czynniki modyfikowalne przez pacjentkę zostaną zmienione do odpowiednich norm, a owulacja dalej nie powraca – wprowadzone zostają konkretne metody leczenia.
Pierwszą linią leczenia w przypadku braku owulacji w PCOS jest letrozol (jeśli trzeba zwiększa się jego dawkę podczas leczenia). Alternatywą w pierwszej linii leczenia może być zastosowanie klomifenu samodzielnie lub w połączeniu z metforminą. Ewentualną alternatywą jest przyjmowanie zastrzyków z gonadotropin. Leczenie gonadotropinami wykazuje wysoką skuteczność, jednak jest ono bardzo kosztowne i wymaga szczegółowego monitorowania zdrowia pacjentki.
Jeśli wymienione metody leczenia nie przywraca owulacji u pacjentki, to wprowadza się drugą linię leczenia, która opiera się na zastosowaniu wyższych dawek gonadotropin lub laparoskopowej operacji jajników. Ostateczną, trzecią linią leczenia cyklów bezowulacyjnych u pacjentek z PCOS jest zapłodnienie pozaustrojowe (IVF).