Cart 0
Cięcie cesarskie to jedna z najczęściej wykonywanych procedur położniczych na całym świecie. Powody jego przeprowadzenia mogą być różne – zarówno nagłe, jak i planowane. Jedną z głównych przyczyn planowanego cięcia cesarskiego jest tzw. niegłówkowe położenie płodu. W tym artykule przybliżę, czym jest to położenie, jakie niesie za sobą konsekwencje i kiedy rzeczywiście warto rozważyć cesarskie cięcie.
Czym jest niegłówkowe położenie płodu?
W fizjologicznym, czyli prawidłowym ułożeniu dziecko znajduje się w położeniu główkowym – jego główka skierowana jest ku dołowi, w stronę kanału rodnego. To ustawienie jest najbardziej sprzyjające do porodu siłami natury.
Niegłówkowe położenie oznacza natomiast, że część ciała inna niż głowa znajduje się najbliżej kanału rodnego. Może to być:
- położenie miednicowe – gdy przy wyjściu z macicy znajdują się pośladki dziecka (występuje u 3–4% ciąż donoszonych),
- położenie poprzeczne – gdy dziecko leży w poprzek macicy,
- położenie skośne – bardziej rzadkie, przejściowe.
Dlaczego położenie miednicowe budzi niepokój?
Poród w położeniu miednicowym może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem komplikacji, szczególnie u pierwiastek, czyli kobiet rodzących po raz pierwszy. Główka dziecka, która w tym przypadku rodzi się jako ostatnia, jest największą częścią ciała i może utknąć w kanale rodnym, co grozi niedotlenieniem dziecka.
Z tego powodu wielu lekarzy rekomenduje cesarskie cięcie jako bezpieczniejszą formę zakończenia ciąży w przypadku położenia miednicowego. Jednak – co ważne – nie zawsze musi to być jedyne rozwiązanie.
Czy możliwy jest poród naturalny w położeniu miednicowym?
Tak, ale wymaga to spełnienia kilku warunków:
- dziecko powinno mieć odpowiednią wagę (nie za dużą, ale też nie za małą),
- matka musi być w dobrej kondycji zdrowotnej,
- poród powinien być monitorowany przez doświadczony zespół medyczny,
- nie powinno być przeciwwskazań anatomicznych (np. wąska miednica).
Porody naturalne w położeniu miednicowym są możliwe, szczególnie u kobiet, które wcześniej już rodziły siłami natury. Co więcej, niektóre badania wskazują, że w przypadku wieloródek cięcie cesarskie może nawet zwiększać ryzyko powikłań u dziecka.
Alternatywa: obrót zewnętrzny
Jedną z możliwości uniknięcia cesarki jest tzw. obrót zewnętrzny – czyli próba ręcznego przestawienia dziecka do położenia główkowego poprzez delikatne uciski na brzuch matki. Procedura ta wykonywana jest najczęściej między 36. a 37. tygodniem ciąży, pod kontrolą USG i KTG.
Nie każda kobieta kwalifikuje się do obrotu, i nie każda się na niego decyduje – procedura może być nieprzyjemna, choć rzadko wiąże się z poważnymi komplikacjami. Jeśli kobieta nie wyraża zgody na obrót lub są ku niemu przeciwwskazania, cesarskie cięcie może być najlepszym wyjściem.
Kiedy cięcie cesarskie jest zalecane?
Oto sytuacje, w których lekarze najczęściej zalecają cięcie cesarskie:
- położenie miednicowe lub poprzeczne, gdy nie można wykonać obrotu lub kobieta nie wyraża zgody,
- ciąża bliźniacza, szczególnie jeśli pierwszy z bliźniąt nie jest w położeniu główkowym,
- zagrażające życie matki lub dziecka – np. w sytuacjach niedotlenienia, odklejenia łożyska, zbyt wysokiego ciśnienia,
- wady anatomiczne macicy lub inne przeciwwskazania do porodu drogami natury.
Podsumowanie
Położenie miednicowe nie oznacza automatycznie konieczności wykonania cięcia cesarskiego. Istnieją inne opcje, jak obrót zewnętrzny czy – w wybranych przypadkach – poród naturalny. Kluczowa jest jednak indywidualna ocena sytuacji, dobra komunikacja z personelem medycznym i regularne badania w trzecim trymestrze ciąży.
Najważniejsze to bezpieczeństwo – zarówno mamy, jak i dziecka.
Bibliografia:
- American College of Obstetricians and Gynecologists. (2020). Practice Bulletin No. 194: Vaginal Delivery of Breech Presentation. Obstetrics & Gynecology.
- Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników. (2022). Rekomendacje dotyczące prowadzenia porodu w położeniu miednicowym.
- Rekomendacje WHO (World Health Organization). WHO recommendations on non-clinical interventions to reduce unnecessary caesarean sections.
