Cukrzyca ciążowa

Praca na bloku porodowym wciągnęła mnie całkowicie, mam jednak nadzieję, że już nie długo będę mógł wam pokazać zdecydowanie więcej szczegółów z mojej pracy 🙂 Dzisiaj chce wrócić do postów merytorycznych, których ostatnio bardzo tutaj brakowało 🙂

14 listopada obchodziliśmy światowy dzień cukrzycy, wiec dzisiaj z drobnym poślizgiem porozmawiamy o cukrzycy u kobiet w ciąży.  

Cukrzyca to najczęstsze zaburzenie metaboliczne u kobiet w ciąży, które niesie ze sobą wysokie ryzyko powikłań mających wpływ na przebieg ciąży.  

Postaram się uporządkować waszą wiedzę na temat cukrzycy i zwrócić uwagę na najistotniejsze informację z punktu widzenia Pacjentki 🙂

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej występujące u kobiet w ciąży możemy podzielić na takie o których wiemy już wcześniej i tu zaliczamy:

Cukrzycę przed ciążową

Czyli sytuacje jeżeli którakolwiek z postaci cukrzycy występuje u kobiety przed zajściem w ciążę.

I takie które podejrzewamy ze względu na nieprawidłowy wynik glikemii na czczo, występujący po raz pierwszy w trakcie trwania ciąży (wynik glukozy na czczo ≥ 5,1mmol/l lub ≥ 92mg/dl, w zależności od jednostek w jakich laboratorium podaje nasze wyniki) i tu zaliczamy:

Cukrzycę w ciąży

(cukrzyca rozpoznana w trakcie trwania ciąży) — gdy spełnione są warunki ogólne rozpoznania cukrzycy, to znaczy:

• 2-krotna glikemia na czczo ≥ 126 mg/dl (7,0 mmol/l);
• lub glikemia w 2. godz. 75 g OGTT ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l);
• lub glikemia przygodna ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) i towarzyszące jej objawy kliniczne hiperglikemii

Cukrzycę ciążowa

Jest to zaburzenie tolerancji węglowodanów występujące u 5,8–12,9% pacjentek ciężarnych. W zależności od zastosowanej terapii wyróżniamy dwa rodzaje cukrzycy ciążowej — GDM G1 leczoną wyłącznie dietą i GDM G2, w której wymagane jest zastosowanie insulinoterapii. Zaburzenie to jest ograniczone wyłącznie do czasu trwania ciąży, choć zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń metabolicznych również po zakończeniu ciąży. 

Płody pochodzące z ciąż powikłanych cukrzycą ciążową częściej narażone są na niedotlenienie wewnątrzmaciczne oraz wynikające z nadmiernej masy urodzeniowej urazy okołoporodowe. 

Jak powinna wyglądać prawidłowa diagnostyka w kierunku cukrzycy u każdej kobiety w ciąży: 

Do 10. tygodnia ciąży lub w chwili pierwszego zgłoszenia się do ginekologa każda pacjentka powinna mieć zalecone badanie stężenia glukozy we krwi na czczo i dalsze postępowanie powinno być uzależnione od wyniku:

Gdy stężenie glukozy na czczo jest poniżej 92 mg/dl lub 5,1 mmol/l i nie występują czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej — wynik powinien zostać zakwalifikowany jako prawidłowy a do dalszej diagnostyki wracamy pomiędzy między 24. a 28. tygodniem ciąży. 

Gdy stężenie glukozy jest większe bądź równe 92–125 mg/dl lub 5,1-6,9 mmol/l należy niezwłocznie zlecić wykonanie testu doustnego obciążenia 75 g glukozy, który pozwoli nam wykluczyć lub potwierdzić cukrzycę ciążową.

Gdy stężenie glukozy na czczo wynosi powyżej 125 mg/dl lub 6,9 mmol/l  — należy powtórzyć badanie, jeżeli wynik ponownego badania wyniósł więcej niż 125 mg/dl, należy postawić rozpoznanie „cukrzyca rozpoznana w ciąży” i niezwłocznie przekazać ciężarną do ośrodka referencyjnego zajmującego się ciężarnymi z cukrzycą, bez wykonywania testu doustnego obciążenia glukozą! Jeżeli wynik ponownego badania wyniósł 125 mg/dl lub mniej, należy niezwłocznie zlecić wykonanie testu doustnego obciążenia 75 g glukozy. 

Często jednak zapominamy (szczególnie my lekarze) o sytuacjach wyjątkowych gdzie diagnostyka w kierunku cukrzycy powinna być prowadzona według zupełnie innych zasad. Pacjentki z grupy ryzyka wystąpienia cukrzycy ciążowej niezależnie od wyniku glukozy na czczo już w pierwszym trymestrze ciąży powinny mieć wykonany doustny test obciążenia 75g glukozy.

Do tej grupy Pacjentek według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2021r. zaliczamy

— Ciąża po 35. roku życia

— W wywiadzie porody dzieci o dużej masie ciała (> 4000 g)

— Urodzenie noworodka z wadą rozwojową

— Zgony wewnątrzmaciczne w wywiadzie

— Nadciśnienie tętnicze

— Nadwaga lub otyłość

— Rodzinny wywiad w kierunku cukrzycy typu 2

— Rozpoznanie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach

— Wielorództwo

— Zespół policystycznych jajników

W kolejnych postach opowiem wam o przebiegu doustnego testu obciążenia glukozą, w których tygodniach trwania ciąży powinniśmy go wykonywać rutynowo, jak się do niego przygotować oraz jak wygląda samo badanie. Omówimy również wyniki i sposób postępowania 🙂

Zachęcam do śledzenia moich wpisów na Instagramie 🙂